De verborgen schakel in het rantsoen
We brengen onze dagen grotendeels door met het beheren van rantsoenen. We besteden veel aandacht aan ruwvoer en controleren of het van de vereiste kwaliteit is. We overwegen welke grondstoffen of bijproducten geschikt zijn als aanvulling, en of we losse mineralen moeten verstrekken of alles in een mix moeten aanbieden. Daarnaast moeten we nadenken over hoe het aanvullende krachtvoer eruit moet zien. Al deze vragen en overwegingen hebben directe invloed op de berekening van het rantsoen, of beter gezegd, de benadering van het rantsoen.
Het valt op dat de belangrijkste én goedkoopste grondstof nogal eens wordt vergeten: water! Zonder een voldoende inname van water merken we dat de voeropname lager is, wat leidt tot een lagere productie.
Meet jij eigenlijk de dagelijkse waterinname op jouw bedrijf? Laten we dit even onder de loep nemen: Drinken de koeien en het jongvee wel voldoende water? En wat kunnen we zeggen over de kwaliteit van dat water? Komt het uit een natuurlijke bron of is het gewoon leidingwater? In het kort, wat krijgen ze te drinken, en is dat zowel in voldoende hoeveelheid als goede kwaliteit?
Het watermanagement in je stal
Een efficiënt watermanagement in je stal begint met voldoende toegankelijke drinkplaatsen. Koeien moeten op elk moment van de dag zonder obstakels kunnen drinken.
Een ander essentieel aspect is het waarborgen van de waterkwaliteit. Verontreinigingen in het drinkwater kunnen de smaak en geur beïnvloeden. Zo zien we onderweg nog wel eens dat koeien hierdoor het water ‘oplepelen’. Daarom is het van belang om drinkbakken regelmatig schoon te maken. Maar wat is regelmatig en wat is schoon?
Soms komt het zelfs voor dat een spanningsverschil door lekstroom de wateropname negatief beïnvloedt. Lekstroom ontstaat wanneer elektrische stroom onbedoeld weglekt of niet goed wordt gecontroleerd in de drinkwatersystemen of in de buurt van de drinkbakken in de stal.
Vochtgehalte in het rantsoen
Naast het feitelijke water dat de koeien zelf consumeren, speelt het vochtgehalte in het basisrantsoen een rol. Alle voederproducten bevatten in meer of mindere mate vocht, wat uiteraard bijdraagt aan de dagelijkse inname.
Om de voeropname te stimuleren voegen steeds meer bedrijven water toe aan de voeding. Dit wordt voornamelijk gedaan bij te droge rantsoenen en om selectief eten te beperken bij mengrantsoenen. Deze techniek houdt in dat water wordt vermengd met het volledige rantsoen of dat er wordt gewerkt met een voormengsel waarin droge grondstoffen en mixen met water worden gemengd.Dit laatste heeft als extra voordeel dat grondstoffen eerder beschikbaar komen voor de koeien, omdat ze al in het voormengsel zijn opgelost.
Het is essentieel om te weten welk vochtgehalte de verschillende (ruwe) voeders hebben. Zowel om de juiste verhoudingen in de voeding te handhaven als om de waterinname goed af te stemmen op deze producten. Een te vochtig rantsoen kan namelijk ook de voeropname beperken.
Kortom: Geef het water in jouw stal de aandacht die het verdiend!
